برترین دوره‌های کوچینگ در ایران: نگاهی به موسسات پیشرو و گزینه‌های تخصصی

 کوچینگ به عنوان یک ابزار قدرتمند برای توسعه فردی و حرفه‌ای، جایگاه ویژه‌ای دارد. با افزایش تقاضا برای مربیان متخصص، موسسات متعددی دوره‌های آموزشی متنوعی را ارائه می‌دهند. در این گزارش خبری، به بررسی و معرفی برخی از برجسته‌ترین مراکز آموزش کوچینگ در ایران می‌پردازیم، با نگاهی ویژه به موسساتی که با رویکردهای منحصر به فرد و اعتبار علمی خود می‌درخشند.

گزینه‌های ممتاز با رویکرد علمی و تخصصی:

در میان انبوه دوره‌های آموزشی، موسسه آموزش عالی آزاد هفتاد (haftad.org) و دانشکده روان‌شناسی دانشگاه تهران (tvf.ir) به عنوان دو گزینه برجسته با تمرکز بر بنیان‌های علمی و رویکردهای تخصصی، توجه بسیاری از علاقه‌مندان به کوچینگ را به خود جلب کرده‌اند.

1. موسسه آموزش عالی آزاد هفتاد (haftad.org): پیشگام در کوچینگ با رویکرد خودشناسی

موسسه هفتاد با ارائه سه دوره کلیدی شامل لایف کوچینگ (مربیگری زندگی)، بیزینس کوچینگ (مربیگری کسب‌وکار) و «تربیت کوچ حرفه‌ای»، خود را به عنوان یک مرکز تخصصی در این حوزه معرفی کرده است. یکی از نقاط قوت این موسسه، داشتن تأییدیه رسمی از وزارت علوم و تحقیقات است که اعتبار ویژه‌ای به دوره‌های آن می‌بخشد.

• رویکرد منحصر به فرد: دوره‌ها در موسسه هفتاد با یک کارگاه دو روزه خودشناسی آغاز می‌شوند که در آن از رویکرد شناختی–رفتاری–هیجانی و روش «سایکودراما» (نمایش درمانی) بهره گرفته می‌شود. این ویژگی خاص، به دانش‌پذیران کمک می‌کند تا با درک عمیق‌تری از خود، مسیر کوچ شدن را آغاز کنند.
• تمرکز بر مهارت‌های کاربردی: هدف اصلی این دوره‌ها، ارتقای مهارت‌های فردی و مدیریتی مخاطبان است.
• نحوه برگزاری: آموزش به زبان فارسی و عمدتاً به‌صورت حضوری (گروهی) ارائه می‌شود.
• شهریه و مدت دوره: اطلاعات مربوط به شهریه از طریق دفاتر مؤسسه قابل دریافت است  و مدت زمان دقیق دوره‌ها در سایت ذکر نشده، اما شامل ترکیبی از کارگاه‌های کوتاه و جلسات مداوم است.

2. دانشکده روان‌شناسی دانشگاه تهران (tvf.ir): کوچینگ با پشتوانه آکادمیک

دانشکده روان‌شناسی دانشگاه تهران، با سابقه‌ای درخشان در حوزه علوم انسانی، دوره‌های «لایف کوچینگ» و «بیزینس کوچینگ» را با رویکردی آکادمیک و علمی ارائه می‌دهد[cite: 15, 20]. این مرکز، انتخابی ایده‌آل برای افرادی است که به دنبال آموزش کوچینگ بر پایه مبانی نظری و پژوهشی هستند.

• مدارک معتبر دانشگاهی: در پایان دوره لایف کوچینگ، گواهینامه دو زبانه (فارسی/انگلیسی) از سوی دانشکده اعطا می‌شود که معتبر بوده و نیازی به ترجمه ندارد. دوره بیزینس کوچینگ نیز با ارائه گواهینامه پایان دوره دو زبانه پس از قبولی در آزمون، دانش‌آموختگان را برای ورود به بازار کار آماده می‌سازد. ویژگی بارز این دوره‌ها، اعتبار مدرک دانشگاهی صادر شده است.
• محتوای آموزشی: دوره لایف کوچینگ با هدف آموزش دانش پایه‌ای کوچینگ زندگی طراحی شده است.
• نحوه برگزاری و زبان: آموزش به زبان فارسی [cite: 18] و معمولاً به‌صورت کارگاه‌های آموزشی حضوری برگزار می‌شود.
• شهریه: اطلاعات شهریه به صورت عمومی اعلام نشده و علاقه‌مندان می‌توانند از طریق دانشکده کسب اطلاع کنند.

سایر مراکز برجسته آموزش کوچینگ در ایران:

علاوه بر این دو موسسه پیشرو، مراکز متعدد دیگری نیز خدمات آموزش کوچینگ را با کیفیت بالا و استانداردهای بین‌المللی ارائه می‌دهند:

3. آکادمی کوچینگ FCA (icoachtraining.com)

این آکادمی که خود را «آکادمی کوچینگ فارسی‌زبانان» می‌نامد، دوره‌هایی نظیر دوره فاندامنتال (۶ ماهه)، تربیت کوچ Associate/Professional و مستر کوچینگ برگزار می‌کند. دوره‌های این مرکز تحت نظارت و تایید ICF (فدراسیون بین‌المللی کوچینگ) قرار دارند و در پایان، مدرک AATC مورد تایید آکادمی FCA با اعتبار بین‌المللی ارائه می‌شود. آموزش‌ها به زبان فارسی و عمدتاً آنلاین است. این آکادمی به عنوان «اولین و بزرگترین آکادمی کوچینگ فارسی» با مدارک همسو با استانداردهای ICF شناخته می‌شود[cite: 7]. تمرکز دوره‌ها عمومی و جامع است.

4. آکادمی بین‌المللی فراکوچ (faracoach.com)

فراکوچ، مدعی عنوان بزرگترین مرکز آموزش کوچینگ در ایران است. دوره آموزش کوچینگ سطح یک آن ۶ ماه به طول می‌انجامد  و بر اساس مدل سه‌بعدی KSE (علم، تمرین، تجربه) طراحی شده است. این آکادمی گواهینامه بین‌المللی کوچینگ سطح یک (L1) مورد تایید ICF ] و همچنین امکان ارائه مدرک سازمان فنی و حرفه‌ای کشور را فراهم می‌کند. زبان دوره‌ها فارسی و کلاس‌ها آنلاین است. محتوای دوره‌ها بر اساس استانداردهای ICF تنظیم شده و از تجربیات ۱۵۰۰ دانش‌پذیر پیشین بهره برده شده است.

5. دوره کوچینگ «کوچ ماهر» – مدیربان (modirban.com)

مرکز آموزش مدیران «مدیربان»، دوره آنلاین ویدیویی «کوچ ماهر» را با حدود ۱۱۱ ساعت آموزش (۶۱ ساعت کارگاهی و ۵۰ ساعت تمرین) ارائه می‌دهد. کلاس‌ها به صورت وبینار و ویدیوی ضبط‌شده (کاملاً آنلاین) برگزار می‌شوند. گواهینامه پایان دوره از سوی موسسه مدیربان اعطا می‌شود و مدرک بین‌المللی خاصی ذکر نشده است. شهریه دوره اصلی حدود ۱۵۰ میلیون تومان است که با تخفیف تا حدود ۹۹ میلیون تومان و امکان پرداخت اقساطی ارائه می‌شود. تمرکز دوره بر کوچینگ توسعه فردی و کسب مهارت‌های کوچینگ است.

6. آکادمی کوچینگ ستاره شمال (دکتر شهاب اناری) (shahabanari.com)

این آکادمی دوره‌هایی چون «تربیت کوچ حرفه‌ای ICF» و «بیزینس کوچینگ و برندسازی شخصی» را ارائه می‌دهد. دوره تربیت کوچ حرفه‌ای آن در سطح جهانی و زیر نظر ICF طراحی شده و مدرک بین‌المللی مورد تایید ICF به فارغ‌التحصیلان اعطا می‌کند. این دوره به عنوان «بزرگترین دوره فارسی مورد تایید ICF در سطح اول جهانی» معرفی شده است[cite: 40]. زبان آموزش فارسی است و شهریه دوره‌ها معمولاً بالاست، اما طرح‌های تخفیفی نیز وجود دارد. برگزاری دوره‌ها ترکیبی از جلسات حضوری و پشتیبانی آنلاین است.

7. مرکز بیزینس کوچینگ ایران (مسیح جوادی) (iranbusinesscoach.com)

این مرکز به طور ویژه بر بیزینس کوچینگ تمرکز دارد. موسس آن، مسیح جوادی، اولین بیزینس کوچ حرفه‌ای بین‌المللی ایرانی با مدرک ICF معرفی شده است. دوره جامع بیزینس کوچینگ با رویکردی کاربردی برگزار شده و مدرک معتبر بیزینس کوچینگ از سوی مرکز ارائه می‌شود. آموزش به زبان فارسی و به صورت ترکیبی از وبینار و کارگاه‌های حضوری/آنلاین است. تمرکز اصلی بر مهارت‌های کوچینگ کسب‌وکار و افزایش درآمد مدیران و کارآفرینان است.

8. حسین طاهری (hosseintaheri.ir)

دکتر حسین طاهری دوره‌هایی در زمینه کوچینگ سازمانی و بیزینس کوچینگ، از جمله «مسترکلاس بیزنس کوچینگ مدیران» (دوره فشرده سه‌روزه حضوری)  و «مرجع بیزنس کوچینگ کارآفرینان» ارائه می‌دهد. گواهی پایان دوره معمولاً توسط خود ایشان یا تیمشان صادر می‌شود و مدرک بین‌المللی خاصی اعلام نشده است. تمرکز دوره‌ها بر کاربرد کوچینگ در کسب‌وکارهای کارآفرینانه و سازمان‌ها، با استفاده از ابزارهایی مانند بوم کسب‌وکار است. رویکرد نوآورانه مبتنی بر طراحی بوم کسب‌وکار از نکات تمایز دوره‌های اوست.

9. Coaching Ways خاورمیانه (coachingwaysme.com)

این موسسه که شاخه خاورمیانه مدرسه بین‌المللی Coaching Ways است، دوره‌های رسمی کوچینگ تحت استاندارد ICF برگزار می‌کند. این مجموعه در بیش از ۹ کشور فعال است[cite: 59]. دوره‌ها شامل سطوح مختلف کوچینگ حرفه‌ای (فاندامنتال، سطح ۱، سطح ۲)، مدیر به‌عنوان کوچ، و کوچینگ تیمی است زبان دوره‌ها فارسی و کلاس‌ها عمدتاً آنلاین هستند. مدرک پایان دوره از سوی Coaching Ways (بلژیک) صادر شده و مورد تایید ICF است. پشتوانه بین‌المللی قوی و تدریس توسط کوچ‌های دارای گواهی ICF از ویژگی‌های آن است.

10. ویدان (Vidone.ir) – دکتر محمدمهدی ربانی

ویدان، پلتفرم آموزش آنلاین، دوره ۴ ماهه «تربیت کوچ کسب‌وکار حرفه‌ای» موسوم به "۲۱" را ارائه می‌دهد که شامل ۳ جلسه حضوری و ۱۳ جلسه آنلاین است. در پایان دوره، پس از موفقیت در تمرین‌ها و آزمون، گواهی پایان دوره از سوی ویدان اعطا می‌شود. شهریه دوره حدود ۱۵۰ میلیون تومان است که با تخفیف به ۹۹ میلیون تومان کاهش یافته است. تمرکز دوره بر مهارت‌های کوچینگ کسب‌وکار و توسعه فردی در کنار درآمدزایی است.

11. CoachingWay (آکادمی ILCGroup) (coachingway.ir)

آکادمی ILCGroup (کوچینگ وی) دوره‌های کوچینگ را طبق استانداردهای ICF و با تایید سازمان فنی‌وحرفه‌ای کشور ارائه می‌دهد. دوره‌ها شامل آموزش حضوری و آنلاین کوچینگ عمومی، حرفه‌ای و سازمانی، و دوره مدیر به‌عنوان کوچ است. در پایان دوره، مدرک بین‌المللی کوچینگ تحت اعتبار ICF اعطا می‌شود. برگزاری کلاس‌ها می‌تواند حضوری یا آنلاین باشد و حضور منتور برای ارزیابی مهارت‌ها بخشی از آموزش است.

انتخاب دوره کوچینگ مناسب، گامی مهم در مسیر حرفه‌ای شدن در این حوزه است. توصیه می‌شود علاقه‌مندان با بررسی دقیق سرفصل‌ها، اعتبار مدارک، روش‌های آموزشی و تجارب اساتید، بهترین گزینه را متناسب با اهداف خود انتخاب نمایند.