آینده پروازها در دستان اروپا: جت هایپرسونیک Invictus با سرعت ۵ ماخ، دنیا را متحول می‌کند

به گزارش خبرنگار علمی ایونا به نقل از تک ناک ,بر اساس اعلام رسمی ESA، جت هایپرسونیک Invictus به‌ عنوان یک وسیله آزمایشی کاملاً قابل استفاده مجدد طراحی خواهد شد، که توانایی پرواز با سرعتی حدود ۶,۱۰۰ کیلومتر بر ساعت را دارد. این پروژه از طریق دو برنامه پشتیبانی فناوری عمومی (GSTP) و توسعه فناوری (TDE) تأمین مالی می‌شود و مأموریت دارد زمینه را برای توسعه نسل آینده هواپیماهای فضایی فراهم کند.

در فاز نخست، کنسرسیومی متشکل از شرکت Spirit Aero Systems و دانشگاه کرانفیلد بریتانیا، وظیفه طراحی اولیه این جت را در مدت ۱۲ ماه بر عهده خواهد داشت. هواگرد Invictus قرار است ضمن برخاست از باند، به ارتفاعات بالا و سرعت‌های هایپرسونیک دست یابد و قابلیت استفاده مجدد را نیز حفظ کند.

به گفته آژانس فضایی اروپا، مهم‌ترین چالش در طراحی جت‌های هایپرسونیک، مقاومت در برابر گرمای شدید ناشی از اصطکاک هوا و شوک آیرودینامیکی است؛ پدیده‌ای که بدنه هواگرد و هوای ورودی به موتور را به دمایی بسیار بالا می‌رساند. در نتیجه، توسعه فناوری‌های خنک‌سازی سریع و پیشرانش پیشرفته از ارکان اصلی این پروژه به حساب می‌آیند.

جت هایپرسونیک Invictus به یک سامانه پیشرانش هوابرشی با سوخت هیدروژن و سیستم خنک‌سازی پیش‌ساخته مجهز خواهد شد؛ سیستمی که توانایی رساندن آن به سرعت‌های بسیار بالا را دارد. این فناوری بر پایه دستاوردهای پروژه SABRE توسعه یافته است؛ پروژه‌ای که توسط شرکت Reaction Engines طراحی و با حمایت اولیه ESA در قالب برنامه GSTP شکل گرفته بود.

دیوید پریگو، مهندس پیشرانش شیمیایی در ESA و مسئول فنی برنامه، در این‌باره گفت:

«برنامه Invictus، قابلیت کاربرد سامانه پیشرانش هوابرشی با سوخت هیدروژن برای برخاست افقی و پرواز هایپرسونیک را اثبات خواهد کرد. این پروژه، فرصت بی‌نظیری برای آزمایش کامل مسیر جریان موتور، از ورودی هوا تا پس‌سوز، در مقیاس واقعی فراهم می‌آورد.»

مارک فورد، رئیس بخش پیشرانش شیمیایی ESA نیز Invictus را گامی حیاتی برای ساخت هواپیماهای فضایی آینده دانست و تصریح کرد: «این پروژه، اروپا را به یک دارایی منحصربه‌فرد برای توسعه پروازهای هایپرسونیک مجهز می‌کند.»

تاماسو گیدینی، رئیس بخش مکانیک ESA نیز تأکید کرد که پروازهای هایپرسونیک، دروازه‌ای به‌سوی نسل جدیدی از جابه‌جایی، دسترسی به فضا و سامانه‌های دفاعی هستند. وی بیان کرد: «تسلط بر فناوری پیشرانش هوابرشی قابل استفاده مجدد، پایه‌گذار آینده‌ای خواهد بود که در آن پرنده‌ها همچون هواپیما از باند برخاسته و همچون موشک به مدار زمین می‌رسند.»

در دهه گذشته، رقابت جهانی برای توسعه فناوری‌های هایپرسونیک به‌شدت افزایش یافته است. چین با ادعای ساخت پهپادهای قابل استفاده مجدد با توان پرواز هایپرسونیک، در صدر این رقابت قرار دارد. روسیه نیز در جنگ با اوکراین از موشک‌های هایپرسونیک برای حمله به اهداف راهبردی استفاده کرده است. این فناوری‌ها به‌ عنوان تهدیدی جدی در جنگ‌های مدرن، حتی برای کشورهایی مانند اسرائیل نیز مطرح شده‌اند.

آینده پرواز از راه می‌رسد: جت هایپرسونیک Invictus اروپا، انقلابی با سرعت ۵ ماخ و سوخت هیدروژن!

به گزارش ایونا نیوز  ، آژانس فضایی اروپا (ESA) با همکاری شرکت بریتانیایی Frazer-Nash، از آغاز رسمی یک برنامه تحقیقاتی پیشگامانه به نام Invictus خبر داده است. هدف از این پروژه بلندپروازانه، طراحی و ساخت نخستین جت هایپرسونیک اروپایی با سوخت هیدروژن است که قادر خواهد بود با سرعتی معادل ۵ ماخ (حدود ۶۱۰۰ کیلومتر بر ساعت) از باند پروازی برخاسته و به پرواز درآید. این ابتکار نه تنها گامی عظیم در فناوری هوافضا محسوب می‌شود، بلکه دریچه‌ای نوین به سوی پروازهای فضایی قابل استفاده مجدد و پایدار می‌گشاید و نقش اروپا را در آینده حمل و نقل هوایی متحول خواهد کرد. این پروژه با پشتیبانی برنامه‌های فناوری عمومی (GSTP) و توسعه فناوری (TDE) تامین مالی می‌شود و نشان از عزم اروپا برای رهبری در عرصه فناوری‌های پیشرفته دارد.

مشخصات و اهداف پروژه Invictus

بر اساس اعلام رسمی آژانس فضایی اروپا، جت هایپرسونیک Invictus به عنوان یک وسیله آزمایشی کاملاً قابل استفاده مجدد طراحی خواهد شد. این قابلیت استفاده مجدد، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این پروژه است که به کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی ماموریت‌های آتی کمک شایانی می‌کند. هدف اصلی Invictus، دستیابی به سرعت ۶۱۰۰ کیلومتر بر ساعت است که آن را در رده هواپیماهای با سرعت ۵ ماخ یا بیشتر قرار می‌دهد. این سرعت خیره‌کننده، امکان سفر در زمان‌های بسیار کوتاه‌تر و دسترسی سریع‌تر به نقاط مختلف جهان را فراهم خواهد آورد.

پروژه Invictus از طریق دو برنامه مهم تأمین مالی می‌شود: برنامه پشتیبانی فناوری عمومی (GSTP) و توسید فناوری (TDE). این حمایت مالی گسترده، نشان‌دهنده اهمیت استراتژیک این پروژه برای آینده هوافضا و حمل و نقل در اروپاست. ماموریت نهایی Invictus، فراهم آوردن بستر مناسب برای توسعه نسل آینده هواپیماهای فضایی است. این به معنای آن است که فناوری‌های توسعه‌یافته در این پروژه، می‌توانند در ساخت وسایل نقلیه فضایی آینده که قادر به پروازهای سریع و قابل برگشت به زمین هستند، مورد استفاده قرار گیرند.

فاز نخست طراحی و چالش‌های پیش‌رو

در فاز نخست این پروژه، کنسرسیومی متشکل از شرکت Spirit Aero Systems و دانشگاه کرانفیلد بریتانیا، وظیفه طراحی اولیه جت Invictus را در مدت ۱۲ ماه بر عهده خواهد داشت. این مرحله شامل جزئیات طراحی بدنه، سیستم‌های داخلی و نحوه عملکرد کلی هواپیما است. هدف اصلی این مرحله، اطمینان از قابلیت‌های کلیدی Invictus از جمله برخاست از باند، دستیابی به ارتفاعات بالا و سرعت‌های هایپرسونیک، و حفظ قابلیت استفاده مجدد است.

به گفته آژانس فضایی اروپا، مهم‌ترین چالش در طراحی جت‌های هایپرسونیک، مقاومت در برابر گرمای شدید است. این گرما ناشی از اصطکاک هوا و شوک آیرودینامیکی در سرعت‌های بالا ایجاد می‌شود. این پدیده می‌تواند بدنه هواگرد و هوای ورودی به موتور را به دمایی بسیار بالا برساند که پایداری و عملکرد هواپیما را به خطر می‌اندازد. در نتیجه، توسعه فناوری‌های خنک‌سازی سریع و پیشرانش پیشرفته از ارکان اصلی و حیاتی این پروژه به حساب می‌آیند. این فناوری‌ها باید قادر باشند دما را در حد قابل قبول نگه دارند تا سیستم‌ها به درستی عمل کنند و ایمنی پرواز تامین شود.

فناوری پیشرانش و سیستم خنک‌سازی انقلابی

جت هایپرسونیک Invictus به یک سامانه پیشرانش هوابرشی با سوخت هیدروژن و سیستم خنک‌سازی پیش‌ساخته مجهز خواهد شد. این ترکیب فناورانه، به Invictus توانایی دستیابی به سرعت‌های بسیار بالا را می‌دهد. این فناوری بر پایه دستاوردهای پروژه SABRE توسعه یافته است؛ پروژه‌ای که توسط شرکت Reaction Engines طراحی و با حمایت اولیه ESA در قالب برنامه GSTP شکل گرفته بود. فناوری SABRE یک موتور هیبریدی است که می‌تواند هم در اتمسفر (مانند جت) و هم در فضا (مانند راکت) کار کند.

دیوید پریگو، مهندس پیشرانش شیمیایی در ESA و مسئول فنی برنامه Invictus، در این‌باره توضیح داد:

«برنامه Invictus، قابلیت کاربرد سامانه پیشرانش هوابرشی با سوخت هیدروژن برای برخاست افقی و پرواز هایپرسونیک را اثبات خواهد کرد. این پروژه، فرصت بی‌نظیری برای آزمایش کامل مسیر جریان موتور، از ورودی هوا تا پس‌سوز، در مقیاس واقعی فراهم می‌آورد.» این اظهارات نشان می‌دهد که Invictus نه تنها یک هواپیمای نمایشی نیست، بلکه یک پلتفرم آزمایشی حیاتی برای توسعه و ارزیابی فناوری‌های نوین پیشرانش است که می‌تواند راه را برای پروازهای هایپرسونیک تجاری و فضایی آینده هموار کند. استفاده از سوخت هیدروژن نیز، این پروژه را به سمت حمل و نقل هوایی سبز و پایدار سوق می‌دهد که گامی مهم در کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی است.

چشم‌انداز آینده پروازهای هایپرسونیک

پروژه Invictus تنها یک جت آزمایشی نیست؛ بلکه نمایانگر چشم‌انداز بلندمدت اروپا در حوزه پروازهای هایپرسونیک و فضایی است. با موفقیت این پروژه، اروپا می‌تواند در رقابت جهانی برای توسعه فناوری‌های پرواز با سرعت‌های بالا، جایگاه برجسته‌ای کسب کند. این فناوری‌ها می‌توانند کاربردهای گسترده‌ای داشته باشند، از سفرهای بین‌قاره‌ای سریع گرفته تا دسترسی ارزان‌تر و سریع‌تر به فضا.

سرمایه‌گذاری در چنین پروژه‌هایی، نه تنها به پیشرفت علمی و فناوری منجر می‌شود، بلکه می‌تواند فرصت‌های شغلی جدید ایجاد کرده و اقتصاد دانش‌بنیان را تقویت کند. با توجه به چالش‌های زیست‌محیطی و نیاز به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، استفاده از سوخت هیدروژن در این جت، آن را به یک راه‌حل پایدار برای آینده حمل و نقل هوایی تبدیل می‌کند. Invictus، نمادی از عزم اروپا برای حرکت به سوی آینده‌ای است که در آن، سرعت، پایداری و نوآوری، مرزهای پرواز را جابه‌جا خواهند کرد.

خبرنگار : ر.نقوی